Rất nhiều người hay khuyên một người vừa bị mất người yêu vào tay “tuesday” rằng: rồi kẻ thứ 3 cũng sẽ bị đá thôi vì kẻ phụ tình bao giờ cũng sẽ tiếp tục phụ người khác! Và câu nói ấy, thực sự được chứng minh bằng khoa học. Một nghiên cứu từ Mỹ và Úc đã thực hiện khảo sát trên 138 người đang trong các mối quan hệ tình cảm. Họ tìm ra kết quả: những người bị “săn” bởi người yêu hiện tại khi đang yêu một người khác trả lời rằng họ ít cam kết, ít chung thuỷ hơn, và cảm thấy ít hài lòng với mối quan hệ hiện tại. Cũng như họ nói rằng họ vẫn tiếp tục có hứng thú với các đối tượng “tiềm năng” khác. Kết quả này hoàn toàn ngược lại với những người tham gia nghiên cứu không-bỏ-người-yêu-theo-người-thứ-3.
Vậy nên nếu bạn đang muốn làm TUESDAY, watch out!
“NGƯỜI THỨ BA” THƯỜNG CÓ CÁC ĐẶC ĐIỂM GIỐNG NHAU
Một nghiên cứu từ nhà nghiên cứu Golberg (1992) dựa trên các bài kiểm tra “Mô hình tính cách 5 yếu tố” (Big Five Personality Model) và “ 7 mô hình quyến rũ trong tình dục” (Schmitt & Buss, 2000) đã tìm ra rằng những Tuesday – (Mate poaching) những người thích săn các đối tượng đã ở trong một mối quan hệ với người khác thường có các đặc điểm giống nhau như:
- Disagreeable: kiểu tính cách hoài nghi và dễ bất mãn với người khác. Họ coi trọng bản thân hơn việc để ý đến người khác cảm nhận như thế nào.
- Unconscientious: họ hay hành động theo cách tự phát, vô thức và không suy nghĩ trước về kết quả/hậu quả của việc đó.
- Unfaithful: không chung thuỷ, không trung thành hoặc không đáng tin cậy.
- Erotophilic: họ đều “thoáng” và thoải mái khi nói về tình dục.
Tuy nhiên, không có nghiên cứu nào chỉ ra rằng những người có những đặc điểm này trở thành người ngoài cuộc, và các nghiên cứu trên chỉ cho thấy những đặc điểm chung chứ không phải tất cả mọi người.
*Lời tác giả: Tôi đăng bài này lên một trang chuyên viết về vấn đề “tế nhị” này, mặc dù tôi không bênh vực Thứ Ba hay viết ra suy nghĩ của mình. Có các bài báo nghiên cứu và các liên kết đến các bài báo ở cuối trang. Ngoài ra, nghiên cứu được trình bày dưới đây chủ yếu được thu thập ở phương Tây, nơi có nền văn hóa và ý tưởng về tình dục và các mối quan hệ rất khác với chúng ta. Hãy đọc và đánh giá một cách khách quan!
Một nghiên cứu khác cho ra kết quả rằng nếu “tuesday” và người mà họ nhắm đến là bạn bè hay có mối quan hệ thân thiết càng lâu (trên 1 năm) thì có lẽ người đó sẽ khó phản bội tuesday hơn ==“
1. “Tuesday” thiếu đi sự đồng cảm với người khác…
Thuyết gắn bó trong tâm lý học giải thích rằng con người chúng ta thường sẽ thể hiện tình cảm và các hành vi trong cuộc sống dựa theo mối quan hệ của ta và bố mẹ khi còn nhỏ. Cho nên những người lúc nhỏ trải qua một cuộc sống với sự ngờ vực về tình yêu thương, thiếu an toàn và luôn sợ hãi bị bỏ rơi trong các mối quan hệ, họ sẽ thường hành động thiếu đi sự đồng cảm trong cuộc sống sau này.
Một người có ít đồng cảm với người khác, họ sẽ không có khả năng suy nghĩ cho người khác và hiểu cảm giác đau khổ của người khac, nên họ sẵn sàng làm những chuyện gây ra tổn thương như là, trở thành người thứ 3, một “tuesday” sẵn sàng cướp mất người yêu của người khác.
Sự đồng cảm này có thể giải thích thông qua phân tâm học của Freud, khi mà một người luôn bị những ám ảnh tổn thương đeo bám, họ sẽ tự biến bản thân thành nạn nhân. Họ luôn có những lời nói tiêu cực ám ảnh bên trong tâm trí, khiến nó điều khiển hành vi và suy nghĩ của họ.
Vì họ luôn nghĩ mình là nạn nhân, luôn đau buồn, luôn đau khổ và trở nên bất hạnh, nên họ che giấu sự đồng cảm với người khác đằng sau đó. Họ không chỉ mất đi khả năng đồng cảm mà còn dễ ghen tị với những gì người khác không có, và vì cảm thấy những gì mình đã trải qua là đáng giá nên họ muốn có được nó mà không cảm thấy tội lỗi.
Điều này cũng tương đồng với cảm giác và nhận thức của những người mang trong mình khuynh hướng ái kỷ. Một nghiên cứu cũng cho kết quả rằng những người có tính ái kỷ thường cho kết quả đã từng làm những hành động không không chung thuỷ trong một mối quan hệ (26% ở Bắc Mỹ; 8% ở Nam Mỹ; 27% ở Châu Phi và 5% ở Á). (David P. Schmitt et al., 2017)
2. “Nhiều người lại thích ăn những thứ đồ ăn ngon mà không thích tự nấu”
Tâm lý học giải thích việc này bằng thuyết tiến hoá khi con người chọn bạn tình, thường thì họ sẽ chọn một người nào đó mà họ thấy rằng người đó có vẻ như là có chức năng và biết cách làm một người bạn tình, một người yêu mà họ mong muốn. (Melissa Burkley Ph.D., 2009).
Có nghĩa là có nhiều người thường sẽ tự mình tìm hiểu và khám phá xem một người nào đó có thể làm tốt vai trò của một người bạn trai/bạn gái hay không trong quá trình yêu nhau. Nhưng nhiều người lại thích ăn những thứ đồ ăn ngon mà không cần nấu. Đồ ăn trong đĩa của người khác lúc nào nhìn cũng ngon hơn, kiểu họ nghĩ rằng nếu như có một người nào đó yêu và mong muốn anh ta, vậy thì chắc chắn rằng anh ta có gì đó tốt đẹp thì mới được yêu như vậy.
Có những người mà họ lại có suy nghĩ như thế này “tại sao lại phải tìm người yêu trong khi tôi có thể cướp được người yêu của người khác?” – Một người mà họ nhìn thấy rằng người đó có khả năng làm 1 người bạn trai tốt, một người phù hợp với tiêu chí bạn tình của họ. Vì vậy, thứ ba muốn lấy cái tốt của ai đó, và tôi tin rằng người họ sẽ lấy được là người có kinh nghiệm và kỹ năng của một đối tác tốt mà không cần qua đào tạo.
Đây cũng dễ dàng giải thích được vì sao mà nhiều vụ ngoại tình lại thường là người quen, vì một người đã luôn nhìn thấy bạn trai/bạn gái của bạn quan tâm chăm sóc bạn, họ thấy anh ta/cô ta có thể làm những hành động mà họ luôn ao ước có được. Nên nhiều khi họ bảo rằng không “kiềm chế” được mà lỡ trót yêu mất người đã là bạn trai/chồng/ vợ của người khác.
Một lý thuyết nữa liên quan đến quá khứ có thể tạo ra tính cách và mong muốn trở thành một kẻ thứ 3 của một người, đó là tiềm thức họ luôn tiếp cận và muốn sửa lại kết cục của những điều họ không thể làm trong quá khứ, hoặc là họ diễn giải sai về những điều đã xảy ra trong thời thơ ấu.
Khiến họ liên tục làm những điều có thể mang lại cho họ những cảm giác cũ mà họ đã trải qua. Một ví dụ đơn giản như là một gia đình khi người bố bỏ đi khi đứa trẻ còn bé, khiến đứa trẻ có cảm giác mình bị bỏ rơi. Và khi lớn lên những cảm giác bị vứt bỏ đó hiện lên, khiến người đó diễn giải rằng chỉ khi mà làm một người đàn ông khác bỏ vợ/người yêu theo mình thì họ mới được yêu và không bị bỏ rơi. Nó khiến họ nghĩ rằng chỉ khi mà một người đàn ông bỏ người yêu theo tuesday, thì mới chứng minh được rằng cô ta xứng đáng với tình yêu “mãnh liệt đó”.
Thường thì tuesday là những người có lòng tự trọng, tự nhận thức và yêu thương giá trị của bản thân rất thấp. Sự tự tôn thực sự, là coi trọng bản thân, là tự tin về giá trị của chính mình, là tin tưởng vào giá trị đạo đức, tin vào lý tưởng sống của bản thân và yêu thương trân trọng những điều làm mình hạnh phúc.
Cũng như nhận ra điều gì có thể gây ra tổn thương cho mình, điều gì nên né tránh để tránh làm bản thân gặp phải đau khổ, dày vò. Lòng tự trọng và lòng tự trọng có quan hệ mật thiết với thời thơ ấu.
Vậy nên người thứ ba là người có thể mở mắt nhìn người mình yêu và người mình đang nắm tay, người nắm tay người mình yêu và yêu mình một cách công khai. Còn bản thân thứ 3 thì lúc nào cũng phải ti tiện, giả vịt, có cái tôi nào không? Họ có biết họ sẽ đau khổ không? Lúc đầu, nhiều người cảm thấy thảm hại khi họ không biết thế nào là hạnh phúc thực sự, và có thể hiểu sai cảm giác tức giận, chiếm hữu và hài lòng khi được hạnh phúc.
Khi một đứa trẻ được yêu thương và cảm nhận được sự ấm áp và tin tưởng trên thế giới này, chúng sẽ biết rằng có ai đó yêu thương chúng. Con bạn sẽ lớn lên với niềm tin rằng chúng được yêu thương, quý trọng và đánh giá cao. Tuy nhiên, trẻ em bị xúc phạm đến mức chúng phải tìm kiếm sự chấp thuận vì chúng nghĩ rằng chúng cần những thứ như sắc đẹp, danh tiếng, vật chất và quyền lực để gây chú ý và thu hút sự chú ý. Những đứa trẻ này rõ ràng không làm điều đó vì điều này, nhưng chúng tìm kiếm sự xa xỉ này để tìm kiếm sự công nhận, để che giấu ý nghĩ đau đớn rằng chúng không được yêu thương.
Xin nhắc lại, người ta luôn thích cảm giác quen thuộc. Do đó, những người từng trải qua cảm giác bị bỏ rơi, lạnh nhạt hoặc bị từ chối khi còn nhỏ hoặc khi trưởng thành đều vô thức xem lại những cảm giác này như những cơn nghiện. Và chỉ có khi yêu một người đàn ông đã có người yêu, đã có gia đình, đã cam kết với người khác thì họ mới cảm nhận được những cảm giác đó – cảm giác sôi sục bên trong khiến họ tập trung mọi giác quan để cảm nhận.
Cảm xúc bị bỏ rơi, lạnh nhạt rồi sau đó họ vượt qua nó bằng cách “chiếm đoạt” lại anh ta, rồi lại tiếp tục như vậy. Đó là cách họ tự lừa dối cảm xúc của mình rằng họ có thể vượt qua nỗi sợ bị bỏ rơi và chiếm đoạt lại quyền điều khiển, thứ mà họ đã thất bại trong nỗi đau ở quá khứ. Cho nên nhiều tuesday có thể dùng mọi thủ đoạn, “khổ nhục kế” thậm chí làm tổn thương bản thân chỉ để cướp lấy người mà họ mong muốn. Chính là vì họ đã từng có cảm giác thất bại, bị bỏ rơi cho nên họ cố không để điều nó xảy ra lần nữa bằng-mọi-giá. Dù đã trưởng thành và thành đạt nhưng có nhiều người vẫn còn nặng vấn đề gia đình. Cho dù bạn có trách nhiệm và biết ơn đến đâu, một ngày nào đó bạn sẽ hối hận. Giống như những đứa trẻ bị cha mẹ bỏ rơi từ nhỏ, dù sống được chiều chuộng bởi vật chất nhưng sự thiếu thốn tình thương vẫn luôn ám ảnh chúng. Bạn rất dễ thao túng cảm xúc khi yếu đuối và gặp trục trặc trong mối quan hệ, dễ bị người thứ ba ôm vào lòng. Hoặc, để trở thành “người điều khiển” chế ngự người khác, để quên đi nỗi đau, sự tự ti, họ dễ dàng chạy theo cảm xúc.
Cũng có rất nhiều tuesday cướp mất bạn trai hoặc chồng của người khác vì vật chất, và đó là tuỳ vào cách mà cô gái đó nhìn cuộc sống. Nếu như cuộc sống của cô ấy định nghĩa rằng vật chất và tiền tài có thể mang lại sự an toàn và cảm giác được chú ý, thì cô ấy sẽ dễ dàng bám lấy những người đàn ông có khả năng ban phát cho cô ta sự an toàn ấy.
Tiền tài và vật chất của người khác còn khiến cho cô gái đó đạt được những điều mà cô ta mong muốn một cách nhanh chóng hơn. Có thể có được những ánh nhìn từ người khác mà cô ta nghĩ rằng nó khiến cô ta có cảm giac được trân trọng, được nâng niu, và nhất là sẽ không bị coi thường – thứ mà cô ta luôn sợ hãi và căm ghét nhất. Cho nên có những cô gái sẵn sàng làm người tình bí mật chỉ để có được những thứ xa hoa mà cô ta muốn, vì cô ấy thấy rằng cảm giác an toàn từ những thứ đó nó tuyệt vời hơn là cảm giác hạnh phúc mà chính bản thân tự cảm nhận được từ bên trong.
Những ám ảnh thời thơ ấu, những nỗi đau và mất mát trong cuộc sống là điều mà bất cứ ai cũng sẽ trải qua
Nhưng may mắn thay, vẫn có những người không thoát khỏi vết thương lòng đầy đau đớn này. Bạn cho phép mình bị kiểm soát bởi cảm giác ham muốn vì cảm thấy yên tâm, phấn khích và hài lòng khi sẵn sàng làm bất cứ điều gì.
Đây không phải là biện hộ cho bên thứ ba hoặc những kẻ ngoại tình, mà là nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo rằng bạn hiểu được vết thương sâu của họ trước khi cống hiến cuộc đời mình cho ai đó.
Mặc dù bài đăng này là về thứ ba, nhưng nó thực sự là một hồi chuông cảnh tỉnh cho hai người kia. Thực chất là “chộp” (thật sự là họ quyết định chọn người khác, nhưng ai có thể đánh bại một người lớn như họ??) sự bất an về bản thân, cảm xúc của họ, sự đụng chạm của mình. Trong trái tim tan vỡ, người thứ ba không phải là người phá hỏng chuyện tình mà là sự do dự, không chắc chắn của một trong hai người. Đây là một lỗ hổng cho thứ ba để bước vào. Nhưng điều đó không có nghĩa là những gì Thứ Ba đang làm là đúng! Nếu bạn không thấy một người chiến đấu như thế nào, bạn có quyền đặt anh ta ngủ bằng chân của bạn!
Hãy tuyệt đối lưu ý rằng những vết thương tình cảm chưa lành của người khác có thể ám ảnh bạn và người hôn phối của bạn sau này. Những người có thể nhìn thấu nỗi đau nội tâm đều trưởng thành trong cảm xúc và hành động.
Thay vì đổ lỗi cho người khác vì đã cướp đi người mà bạn đang ở cùng, hãy cho phép bản thân trở thành người chủ động trong mối quan hệ. Hiểu mình, hiểu người trước rồi mới nghĩ đến việc có nên chê người khác hay không. Và tin tôi đi, những người thực sự hiểu giá trị của họ sẽ có thể đối phó khi các mối quan hệ gặp nhau vào thứ Ba. Để tránh gây hại cho chính mình và người thân.
Gửi những người đang và luôn là một tuesday, một người luôn muốn cướp đoạt hạnh phúc của người khác:
Hãy đối mặt với điều đó, vào thứ Ba, bạn không hài lòng với con người thật của mình. Bạn có lòng tự trọng thấp và dễ dàng từ bỏ nó vì một người mà bạn không nên trở thành. Thay vì cố tình bước vào những mối quan hệ rõ ràng luôn dẫn đến kết cục tồi tệ, hãy sống chậm lại và giúp bản thân tốt lên để có thể thực sự lựa chọn và yêu thương một ai đó. Không phải là bạn không có khả năng này, mà là bạn không nhìn thấy giá trị của chính mình.
Thành thật với bản thân: Quyết định hẹn hò với một chàng trai mà bạn đã chính thức có mối quan hệ tình cảm đơn giản cho thấy rằng bạn không xứng với anh ấy. Có thể nói: bạn không coi trọng bản thân, bạn không đủ quan tâm đến việc tìm kiếm một mối liên hệ tình cảm thực sự hạnh phúc, và bạn thiếu sự quan tâm, lòng trắc ẩn và sự đồng cảm với người bạn đời của mình, đồng loại.
Thực sự rất nhiều người đã hỏi rằng tại sao tuesday lại không nghĩ tới những đứa trẻ khi họ phá hoại gia đình người khác; hay là người phụ nữ kia cũng sẽ đau lòng? Mình đã nói ở trên, họ có sự đồng cảm rất thấp, và thậm chí “bận” nghĩ mình là nạn nhân nên cũng không còn tâm trí để bận tâm đến nỗi đau của người khác.
Việc cố tình chen vào tình cảm của người khác chỉ thể hiện rằng tuesday thiếu đi sự kiểm soát bản thân. Chúng ta là con người, và loài người hơn động vật ở chỗ ta có khả năng dùng lý trí chứ không chỉ sống dựa vào bản năng.
Đây là một vấn đề nhạy cảm và mình cũng gặp khó khăn trong việc tìm nguồn cũng như dùng từ, dịch từ vì đây là một vấn đề khó phán xét đúng sai và tuỳ vào hoàn cảnh của mỗi người. Bài viết này không nhằm đổ lỗi cho yếu tố thứ nhất và thứ hai. Không có thứ gọi là tiêu chuẩn kép hoặc tuyên bố ở đây. Lý do tôi không đề cập đến điều này là vì bài viết này nói về Thứ Ba, không phải vì tôi nghĩ chỉ có Thứ Ba chịu trách nhiệm. Chúng tôi cũng mong rằng sẽ có những nghiên cứu về vấn đề này ở Việt Nam để có thêm dữ liệu khoa học, thay vì chỉ nhìn vào dữ liệu nghiên cứu của phương Tây.
