Những mẹo nhỏ đơn giản giúp bạn dứt khỏi nỗi lo giao tiếp và xây dựng các mối quan hệ chân thật.
Hãy để mọi người nêu tên một ai đó mà họ cho là cuốn hút và thường thì câu trả lời rất dễ đoán. Câu trả lời có thể là James Bond, một điệp viên giả tưởng trên màn ảnh với thứ thức uống yêu thích là martini. Hoặc có thể là Oprah Winfrey, Bill Clinton hay một nhân vật lịch sử khác chẳng hạn, có thể kể đến nhà cách mạng Dr. Martin Luther King Jr. hay Mahatma Gandhi. Giờ thì trong vòng vài giây, hãy yêu cầu họ miêu tả điều gì khiến những người-cuốn-hút ấy được công chúng yêu mến.
Chính lúc này đây, khi họ buộc phải định nghĩa chính xác sức hút là gì, đa số đều khựng lại. Xét về bản năng, ta biết rằng mình bị lôi cuốn hơn bởi một số kiểu người nhất định so với những kiểu người khác. Còn để xét về lý do mà ta thích họ thì lại là một câu chuyện hoàn toàn khác.
Những người Hy Lạp cổ đại đã miêu tả sức hút như một “món quà của sự tao nhã” và không phải ai cũng có số được “hưởng” những đặc ân ấy từ Thượng Đế. Bạn có tin như vậy không? Thật ra, sức hút là một hành vi có thể trau dồi được, một kỹ năng có thể phát huy dễ dàng tựa như việc ta tập đi hay việc ta ôn từ vựng khi học một ngôn ngữ mới. Những khía cạnh đáng ao ước khác, ví dụ như sự giàu có hay ngoại hình, đều là yếu tố thiết yếu để bạn có thể lấy lòng của người khác; nhưng, trên thực tế, việc bạn sinh ra không có hai yếu tố này hoàn toàn không liên quan gì đến việc bạn có thể trở nên lôi cuốn hay không.
ĐO LƯỜNG SỨC HÚT
Sau bao nhiêu nỗ lực trong việc đo lường sức hút – việc này thậm chí còn được nghiên cứu bởi các chuyên gia qua nhiều kỷ nguyên, bao gồm Plato và những người chúng tôi nói chuyện để làm bài báo này – hiện vẫn tồn tại nhiều thứ ta chưa biết. Tuy nhiên, có hai sự thật không thể chối bỏ.
Điều đầu tiên là việc chúng ta có thể dễ dàng bị cuốn hút bởi một vài đối tượng, đặc biệt là những người ta yêu thích. Mặc dù việc này không phải lúc nào cũng xảy ra, ta vẫn có thể dễ dàng bị mê hoặc bởi một tên đểu cáng quyến rũ.
Sự thật thứ hai chính là chúng ta dở tệ trong việc tìm kiếm nguyên do khiến những người này trở nên lôi cuốn. Ngoài những quan không quá sâu sắc, có thể là về một nụ cười đẹp hay khả năng biến một câu chuyện trở nên hấp dẫn lạ kỳ, một số ít trong chúng ta có thể ngay tức khắc liệt kê những lí do mà một người có thể hấp dẫn đến vậy.
Có lẽ là do tiến hóa. Là một loài sinh vật, các bản năng tự nhiên dẫn đến cái mà ta gọi nó là trực giác. Những cảm giác này thực tế chính là phản ứng tiềm thức với hàng chục, hoặc có thể hàng trăm, các ám hiệu thành văn hoặc bất thành văn mà chúng não bộ ta vô thức xử lý mỗi khi tương tác với người khác. Đây là một kỹ năng cần thiết, thứ cho phép các loài động vật có vú đánh giá ý định của loài khác bằng việc liên tục thu nhận các thông tin về ngôn ngữ hình thể, tốc độ khi giao tiếp và các chuyển động nhỏ có thể ẩn giấu nguy cơ đe dọa.
John Antonakis, một giáo sư về hành vi tổ chức ở Đại học Lausanne tại Thụy Sĩ, nhấn mạnh rằng sức hút, về cốt lõi, chỉ đơn thuần là tín hiệu thông tin. “Nói một cách đơn giản, sức hút chính là cách phát đi tín hiệu thông tin theo một hệ thống cư xử tượng trưng, cảm xúc và dựa trên giá trị cơ bản của một người”, ông nói. “Vì thế, truyền tải sức hút chính là sử dụng các kĩ thuật thành văn – những gì bạn nói – và bất thành văn.”
Để so sánh, thứ mà Tiến sĩ Antonakis miêu tả về bản chất là phiên bản đơn giản hơn của phản ứng “đánh hay chạy”. Tuy nhiên, thay vì chiến đấu hay bỏ chạy, chúng ta đang liên tục đưa ra những quyết định nhỏ nhặt về vấn đề “liệu rằng anh ấy/cô ấy có xứng đáng để bạn quan tâm hay không?”
3 YẾU TỐ CHÍNH LÀM BẠN TRỞ NÊN LÔI CUỐN VÀ CÁCH LUYỆN TẬP
Olivia Fox Cabane, một bậc thầy về cách phát triển sự thu hút và là tác giả của cuốn sách “The Charisma Myth” (Tạm dịch: Góc khuất của sức hút), cho rằng những cử chỉ, chúng ta có thể phân chia sức hút vào 3 yếu tố chính.
Yếu tố đầu tiên, sự hiện diện, đòi hỏi sự tinh tế trong từng khoảnh khắc. Nếu cảm thấy bản thân đang dần mất tập trung khi đang trò chuyện với một ai đó, hãy cố gắng tái tập trung vào bản thân. Hãy chú ý đến những âm thanh xung quanh, những hơi thở và những cảm giác ẩn sâu trong cơ thể – cảm giác râm ran sẽ bắt đầu từ những đầu ngón chân và lan đi khắp cả cơ thể bạn.
Quyền lực là yếu tố thứ hai, nó đòi hỏi bạn phải tự phá vỡ các rào cản áp lực mà bạn tự đặt ra thay vì cố đạt được vị trí cao hơn. Chúng ta đang nói đến việc bạn phải quên đi những chuyện không hay đã xảy ra trên quãng đường quá khứ của bản thân. Như đã biết, hội chứng “kẻ mạo danh” là một nỗi sợ phổ biến làm bạn luôn cảm thấy bản thân không xứng đáng với vị trí của bản thân, với những gì mình đang có. Càng lên cao, càng thành công thì bạn càng thấy rõ cảm giác đó.
Vấn đề là bản thân phải ngừng việc nghi ngờ bản thân, hãy tin vào bản thân và tin rằng những kỹ năng và đam mê của bạn luôn có giá trị và hấp dẫn đối với mọi người. Điều này nói thì nghe có vẻ dễ, nhưng để thành công lại là một câu chuyện khác.
Yếu tố thứ ba là sự niềm nở – yếu tố này rất khó để “diễn” với người khác. Để đạt được yếu tố này, bạn cần lan tỏa cảm giác cho người khác thấy bạn rất cởi mở và tử tế. Bạn sẽ cảm nhận được cảm giác này từ người thân hoặc bạn thân của bạn. Điều này là rất khó để thực hiện, người được thật sự xuất sắc chính là người có thể khơi gợi được cảm giác này ở người khác dù chỉ mới gặp lần đầu.
Để làm chủ yếu tố này, bà Cabane gợi ý rằng bạn hãy tưởng tượng về một người mà bạn cảm thấy ấm áp và có cảm tình, sau đó tập trung vào những gì bạn thích nhất trong cách tương tác của người ấy. Bạn có thể tập làm điều này trước khi tương tác, hoặc trong một khoảng thời gian ngắn khi mà bạn đang lắng nghe người khác nói. Bà Cabane cho rằng việc làm đó sẽ thay đổi chúng ta chỉ trong một khoảng thời gian ngắn, thậm chí có thể khiến một người hướng nội cũng tỏa ra cởi mở đối với những người có sức hút lớn.
HÉ MỞ BỀ NỔI
Tất cả các chuyên gia đều đồng tình rằng sức hút không phải một sư mô tả phù hợp với mọi người, mỗi người sẽ có cách riêng để thể hiện sức hút, có người sẽ ở trình độ giỏi hơn người khác (hierarchy system – hệ thống cấp bậc). Nhiều người thể hiện sức hút bản thân bằng sự cởi mở, nồng nhiệt, hào phóng, trong khi nhiều người lại hấp dẫn theo một cách cao tay hơn – tỏ ra tự tin và bản lĩnh.
Quay lại với ba yếu tố của chúng ta, những người bạn cho là có sức hút nhất nhìn chung đã rất thành công chỉ trong một hoặc có thể là hai trong những yếu tố kể trên. Chỉ một số ít là đạt được cả ba điều.
Ví dụ như tiến sĩ King, ông đã cho thấy rằng bản thân đã đạt được và thành thạo cả ba yếu tố kể trên, dẫn đến sự khác biệt khi một người thể hiện sức hút mà bà Cabane gọi là “sự cuốn hút ảo”.
Nếu đó là phần đỉnh của hệ thống phân cấp, ba ví dụ tiếp theo sẽ nằm ở đâu đó ở giữa của hệ thống ấy.
Steve Jobs, nhà đồng sáng lập của tập đoàn Apple, là một bậc thầy trong yếu tố quyền lực và đạt được thành tích cao trong yếu tố hiện diện. Tuy nhiên, theo như cô con gái Lisa Brennan-Jobs, trong cuốn hồi ký năm 2018 của cô – “Small Small Fry”, Jobs đã thiếu đi yếu tố niềm nở. Giám đốc điều hành của Tesla, Elon Musk, cũng được cho là thiếu đi yếu tố tương tự. Anh ta là một người hướng nội cổ điển, tuy nhiên việc làm chủ yếu tố hiện diện và đạt mức trên trung bình trong yếu tố quyền lực đã bù đắp sự thiếu hụt về kỹ năng tương tác với người khác của anh.
Ông Jobs, theo bà Cabane, được phân loại tốt nhất là có “sức lôi cuốn quyền lực” (authority charisma), trong khi ông Musk có “sức lôi cuốn trung tâm” (focus charisma).
Những người như Emilia Clarke, diễn viên của “Trò chơi vương quyền” được chiếu trên HBO. Clarke nhận được đánh giá cao về “sức lôi cuốn về sự tử tế”, một sự nhận diện cho những người xuất sắc trong việc cởi mở với người khác trong khi vẫn duy trì tốt yếu tố hiện diện nhưng lại kém trong yếu tố quyền lực.
Đây chỉ mới là hé mở bề nổi của sự việc. Vấn quan trọng nhất ở đây là sự lôi cuốn không phải là một điều hiếm có. Thay vào đó, tốt nhất là bạn hãy hình dung nó giống như cách bạn nghĩ về trí thông minh. Đạt điểm số cao trong toán học và khoa học là một dấu hiệu của trí thông minh, cũng tương tự như sự thành thạo trong nghệ thuật hoặc âm nhạc. Cố gắng so sánh một người thông minh với người khác chỉ dẫn đến nhiều nhầm lẫn tai hại. Điều tương tự có thể được áp dụng đối với sức hút.
CÁCH KHIẾN BẠN TRỞ NÊN LÔI CUỐN MỘT CÁCH DỄ DÀNG
Nếu bạn đang trông chờ vào một xuất phát điểm êm ái để được yêu mến hơn, Tiến sĩ Antonakis gợi ý rằng việc kể chuyện cho người khác là một cách hay.
Theo ông, những người lôi cuốn nhất trong một căn phòng là những người luôn sử dụng ẩn dụ, thổi hồn cho cuộc trò chuyện thông qua việc sử dụng các giai thoại và so sánh mẫu mực. Họ không kể lại các sự kiện mà truyền đạt nội dung của câu chuyện bằng hành động, biểu cảm, ngôn ngữ hình thể và giọng nói truyền cảm để làm bật trọng tâm. Họ là những chuyên gia trong sử dụng cảm hứng nhân đạo và sắc thái tình cảm, cũng như sử dụng các câu hỏi, thậm chí là những câu hỏi tu từ, dẫn dắt mọi người cùng tham gia. Tóm lại, những gì họ làm chỉ là kể một câu chuyện thật hay.
Trên thực tế, một chủ đề xuất hiện trong khi trò chuyện với các chuyên gia tìm hiểu về sức hút, điều trở nên phổ biến với những người đã tham gia khóa học nói chuyện trước công chúng hoặc từng tham dự cuộc họp của Toastmasters: Người có sức hút nhất thường là người giỏi trong việc trình bày trước công chúng.
Tuy nhiên sức hấp dẫn không chỉ dừng lại ở một diễn giả tinh tế và lôi cuốn. Những người lôi cuốn được yêu thích không chỉ vì họ có biệt tài kể những câu chuyện hay, mà còn vì cách họ khiến người khác cảm nhận nó. Ngoài hài hước và thu hút, những người lôi cuốn có thể ngăn chặn quấy nhiễu, khiến những người tương tác với họ cảm thấy như thể thời gian đã dừng lại và tất cả đều mang ý nghĩa rất quan trọng. Họ làm cho mọi người cảm thấy tốt hơn về chính bản thân mình, từ đó người khác sẽ đổi lại cho họ các mối liên hệ trong tương lai hoặc mở rộng các mối quan hệ hiện tại chỉ để tận hưởng những khoảnh khắc như thế.
Cách nhanh nhất để được yêu mến hơn là luyện tập để được yêu mến hơn. Bắt đầu tại nhà, bằng cách ngừng ngay việc nghi ngờ bản thân, thay vào đó là tập trung trở thành một người luôn năng nổ trong việc trò chuyện và tương tác với mọi người.
Từ đây, hãy nhận lời mời tham dự các hoạt động xã hội nhiều hơn, tham gia các khoá học về cách nói chuyện trước công chúng (hoặc tham gia một hội nhóm như Toastmasters), tiếp tục tìm cách để thể hiện bản lĩnh trong khi không ngừng bổ khuyết nhược điểm của bản thân. Mỗi sự tương tác là một cơ hội để luyện tập, học hỏi và áp dụng những chiến lược mới.
Cũng giống như khi học những kỹ năng khác, đôi khi mọi thứ sẽ không suôn sẻ, đặc biệt là lúc mới bắt đầu. Nhưng nếu bạn xem sự cuốn hút như một sơ đồ cây, mỗi giai đoạn luyện tập chỉ đơn thuần là tìm một cách tốt nhất để leo lên nó.
